Drink jij wel eens een kop thee? Dan ken je vast wel de Pickwick Tea Topics. Door het toevoegen van een korte vraag, zoals “Als je alle tijd van de wereld had, wat zou je dan doen?”, zet Pickwick thee drinkers aan het denken over dingen die ze gelukkig maken. Ook wakkert het gesprekken met anderen aan. Op die manier heeft Pickwick ervoor gezorgd dat het gebruiken van hun thee een stuk plezieriger is geworden. Je spreekt hier van een goede User Experience, kortweg UX design.
UX design is overal. Alles om je heen is ontworpen door iemand. En met alles waarmee je interactie hebt, van je telefoon tot verschillende websites die je bezoekt, heb je een bepaalde ervaring. In dit artikel bespreken we wat UX design is en waarom het een belangrijke rol speelt voor de gebruikerservaring van jouw website.
Wat is UX design?
User experience gaat om de interactie tussen mensen met een bepaald product. In de digitale wereld bedoelen we met user experience de interactie tussen mensen met een digitaal product. Een UX designer houdt zich bezig met het ontwerpen van producten die gebruikers een relevante en betekenisvolle ervaring geven.
Als bedrijf zul je uiteindelijk altijd leads willen genereren (Wat is een lead?). Je wilt dat gebruikers geïnteresseerd raken in jouw dienst of product en ze in het beste geval motiveren om een aankoop te doen of jouw dienst af te nemen. Ook elke gebruiker heeft een bepaald doel, bijvoorbeeld een jas kopen of informatie opdoen over een verzekering. Bij UX design wil je de gebruiker helpen om zo effectief en efficiënt mogelijk zijn taken te laten vervullen waarmee hij zijn doel bereikt. Daarvoor is het uiteraard belangrijk dat een website een goede usability heeft en het product dus makkelijk te gebruiken is. Zonder een goede usability is een goede user experience ver te zoeken. UX design is echter veel meer dan usability, zo richt een UX designer zich ook op hoe prettig een website is om te gebruiken. Dat is belangrijk als je wilt dat mensen je website werkelijk (blijven) gebruiken.
Volgens Peter Morville, een expert op het gebied van gebruikerservaringen en informatiearchitectuur, zijn er zeven factoren die user experience definiëren. Dit noemt hij de UX Honeycomb (Interaction Design Foundation, z.d.). Zie hieronder de zeven factoren en wat ze betekenen voor jouw website.
- Usable: Gebruikers moeten makkelijk hun weg kunnen vinden op een website. Het moet zo ontworpen zijn dat ze elementen herkennen en begrijpen.
- Useful: Een website moet nuttig zijn voor de gebruiker. Daarvoor is het belangrijk dat de user needs van de doelgroep duidelijk zijn en deze worden vervuld.
- Desirable: Een website moet visueel aantrekkelijk zijn. Dit kun je doen met behulp van foto’s, illustraties, huisstijl en andere design elementen.
- Findable: Informatie moet makkelijk te vinden zijn en de gebruiker moet er makkelijk tussen kunnen navigeren. Daarvoor is het belangrijk dat de navigatiestructuur logisch is voor de gebruiker.
- Accessible: Een website zou zo ontworpen moeten zijn, dat hij gebruikers met een beperking dezelfde ervaring kan geven als gebruikers zonder beperking.
- Credible: De website en daarmee ook het bedrijf van wie het is, moet betrouwbaar zijn.
- Valuable: Zowel voor het bedrijf als voor de gebruiker moet een website waardevol zijn. Om de website waardevol te laten zijn, is een goede samenhang tussen de bovenstaande factoren van belang.
Om een goede UX te creëren, is het belangrijk dat de zeven factoren op de juiste manier worden gecombineerd. Hiervoor is het belangrijk dat de doelgroep en zijn behoeftes duidelijk zijn. Aan de hand daarvan kun je bepalen welke factor meer aandacht nodig heeft dan de ander. Stel je voor dat je een app maakt die verhalen voorleest en vooral voor dove mensen bestemd is. Accessible is dan belangrijker dan desirable.
Verschil UX design en UI design
UX design en UI design (User Interface design) worden vaak door elkaar gehaald. Ze zijn allebei belangrijk voor het ontwerpproces, maar er zit duidelijk een verschil tussen beiden. UX design richt zich op de gehele ervaring die een gebruiker bij een website heeft. UI design draait het om het aantrekkelijk maken ervan. De focus ligt dus op de vormgeving. Daarbij horen elementen als kleuren, typografie, iconen etc.
De onderstaande illustratie weergeeft verschillende taken die een UX- en UI-designer hebben:
Een UX designer moet de gebruiker en zijn gedrag goed begrijpen. Wat gaat er om in het hoofd van de gebruiker tijdens het bezoek? Welke emoties worden daarbij opgeroepen en hoe voelt de gebruiker zich na het gebruiken van jouw website? De behoeftes van de gebruiker moeten duidelijk zijn en het doel van de website moet daarbij aansluiten. Hiervoor is een juiste functionaliteit en structuur belangrijk en zo ontstaat er uiteindelijk een sterk fundament van de website. Een UX designer vormt een prototype en vanaf hier neemt de UI designer het over.
Hoe UX design zich dus meer afspeelt op de achtergrond, is het nu aan de UI designer om zich te focussen op de presentatie van de website. Het prototype wordt verder uitgewerkt door middel van visuele elementen. Voor een UI designer is het belangrijk om te weten wat een bedrijf wil uitstralen. Wat is de identiteit van het bedrijf, welke boodschap willen zij uitdragen en welke stijl en elementen sluiten hierop aan? Uiteraard wordt er ook gedacht aan de gebruiker. De presentatie en plaatsing van elementen moeten aansluiten op de verwachtingen van de gebruiker. Denk hierbij aan een winkelwagen-icoon, waarvan de gebruiker gewend is dat hij rechtsboven in de menubalk staat. Ook wordt het ontwerp responsive gemaakt. Om consistent te blijven in het ontwerp, maakt een UI designer gebruik van een style guide. Daarin staan alle visuele elementen die op de website gebruikt kunnen worden en wanneer je deze gebruikt.
Er zijn altijd bepaalde trends onder UX/UI design en het is zeker aan te raden om deze eens te onderzoeken bij het ontwerpen van een website. Door je te houden aan trends, zorg je ervoor dat je ontwerp bij je gebruiker in de smaak valt, maar het kan ook zorgen voor meer gemak bij het gebruiken van jouw website. Momenteel is ‘minimalisme’ bijvoorbeeld een trend. Een minimalistische uitstraling wordt nu niet alleen aantrekkelijk gevonden, het zorgt ook voor meer gebruiksgemak omdat er alleen relevante informatie wordt laten zien.
Waarom is user experience design belangrijk?
Het kost veel werk om een goede user experience te creëren, maar onderschat niet hoe onmisbaar het is voor jouw website. Een goede user experience is namelijk geen ‘nice to have’, het is iets van verwacht wordt van de gebruiker. Als jouw website tekort schiet in het hebben van een goede user experience, kan dat zorgen voor een slechte reputatie en zullen je bezoekers naar concurrenten gaan. Ze kunnen hun taken immers niet makkelijk uitvoeren, dus waarom zouden ze op jouw website willen blijven? Als een bezoeker echter een goed gevoel overhoudt aan het bezoeken van jouw website en zijn doel ermee kan bereiken, zullen ze hem sneller weer bezoeken, eerder bereid zijn om een aankoop te voltooien of zich in te schrijven. Er is dus een grotere kans dat een potentiële klant een lead wordt.
Bij het ontwerpen van een website is het belangrijk om niet alleen aan UX design, maar ook aan UI design aandacht te besteden. Stel je voor dat een heerlijke taart hebt gemaakt, maar niemand hem eet omdat hij er niet uit ziet. Of dat hij er juist prachtig uitziet, maar hij niet wordt gegeten omdat je slechte ingrediënten hebt gebruikt en hij niet smaakt. Een succesvolle website begint dus bij UX design, maar hij zal succesvol worden als hij ook een goede UI heeft.